دشتستان بزرگ- سیده فاطمه موسوی：بیماری کرونا ( ویروس کوید۱۹) مسئله ای است که این روزها در صدر تمام خبرهاست و همه چیز را تحت الشعاع قرار داده، بی شک کودکان نیز مستثنی از این شرایط نیستند و اخبار متفاوتی درمورد کرونا شنیده اند و طبق برداشت خود این اخبار را تجزیه و تحلیل کرده اند.
اما اینکه کودک چه برداشتی از ویروس کرونا دارد به سن او و اینکه چه چیزهایی و به چه شکل شنیده بستگی دارد.
شاید این جمله را که « فرزند شما آنطور که میخواهید نمی‌شوند بلکه آنچه شما هستید میشوند» شنیده باشید، این جمله متأسفانه یا خوشبختانه در بسیاری از موارد کاملا صحیح است!
اگر شما فردی منفی نگر و اضطرابی هستید نمی‌توانید انتظار داشتن فرزندانی شاد و آرام را داشته باشید اما بهتر است بدانید در شرایط پیش آمده اضطراب ناشی از کرونا بیش از خود کرونا مشکل آفرین است، با وجود اینکه درصد مرگ و میر ناشی از این ویروس تنها دو درصد است اما اضطراب ناشی از آن به مراتب می‌تواند کشنده تر باشد!
توصیه هایی برای مدیریت اضطراب در والدین:
۱. آرام باشید و تنها راهکارهای پیشگیرانه را به کار ببرید، هم پیشگیری جسمی کنید و هم روانی!
۲. از پیگیری اخبار منفی خودداری کرده و تنها یک منبع خبری را در ساعتی مشخص در طول روز دنبال کنید.
۳. اخبار خوب و تعداد بهبود یافتگان را پیگیری کنید.
۴. در این شرایط از خودگویی مثبت بهره گیرید و افکار مثبت را جایگزین افکار منفی کنید، بدین منظور افکاری که باعث اضطراب شما شده را روی کاغذ بیاورید و شواهدی که برای رد یا پذیرش آنها دارید را بنویسید و در نهایت حتی اگر شواهدی برای پذیرش افکار منفی داشتید با خود بگویید «این افکار چه فایده ای برای من دارند؟»
۵. از بازگویی اخبار منفی خودداری کنید و از جمع هایی که دراین مورد صحبت میشود فاصله بگیرید.
۶. نگران این نشوید که چرا اضطراب دارم چون داشتن قدری اضطراب در این شرایط کاملا طبیعی است.
۷. از تکنیک ساعت زمان استفاده کنید! بدترین اتفاقی که برایتان افتاده و شما فکر میکردید آخر راه است، چه چیز و چه زمان بوده؟ چگونه از آن عبور کرده اید؟ آیا زندگی برایتان تمام شد یا همچنان ادامه دارد؟
۷. با تمام این موارد اگر باز هم نتوانستید از افکار منفی فاصله بگیرید ساعت مشخصی را در طول روز به فکر کردن به کرونا ویروس اختصاص دهید و تنها در آن ساعت مشخص به آن و ترس و اضطراب هایی که برایتان ایجاد کرده بیندیشید!
اما شاید بتوان گفت آسیب پذیرترین قشر در برابر کرونا کودکان هستند، اگر چه سیستم ایمنی بدن آن ها قویتر از بزرگسالان است و توانایی مقابله با کروناویروس را دارد اما فکر آنها عینی و ضعیف تر از بزرگسالان است یعنی آنها آنچه را میبینند و می‌شنوند باور میکنند و توانایی پردازش صحبت های شما پیرامون این بیماری را ندارند، آن ها در دنیای خود از ویروس کوچک کرونا یک غول، یک آدم بد، یک دزد و یا هر چیز دیگری که برایشان نماد بدی و زشتی باشد میسازند و هربار که شما جلوی آنها درمورد این ویروس صحبت میکنید آن را در ذهن خود بزرگ و بزرگتر میکنند در نهایت به جایی می‌رسند که با خود میگویند کرونا غیر قابل شکست است! کرونا مرا از پدر و مادرم جدا خواهد کرد! کرونا باعث میشود من دیگر هیچوقت نتوانم به پارک یا پیش دوستانم بروم و غیره. این افکار کودک ترس و اضطراب را در وی تقویت میکند و زمینه ی بروز بسیاری از اختلالات از جمله اضطراب جدایی، ترس از تنها ماندن، ترس از بیماری، خودبیمارانگاری، بیماری های روان تنی و… را فراهم می آورد.
برای اینکه روان فرزندانتان در عبور از این بحران دچار آسیب نشود لازم است موارد زیر را رعایت کنید:
۱. هرگز پیش فرزندانتان درمورد اخبار منفی کروناویروس اعم از میزان مبتلایان، مرگ و میر و غیره صحبت نکنید.
۲. درمورد کرونا ویروس کاملا واقعی اما با لحنی کودکانه برای فرزندتان توضیح دهید.
۳. این بیماری را مانند یک سرماخوردگی ساده عادی جلوه دهید با این تفاوت که به مراقبت بیشتری نیاز دارد و اگر موارد پیشگیری رعایت شود جای نگرانی وجود ندارد.
۴. اگر فرزندتان چیزهایی شنیده که باعث اضطرابش شده با ابراز همدلی و گفتن اینکه ناراحتیش را درک میکنید به او اطمینان دهید که کنارش هستید و از طرفی چون موارد بهداشتی را رعایت میکند و بدن بسیار قوی دارد بیمار نخواهد شد و حتی در صورت ابتلا بزودی خوب میشود.
۵. برای در خانه ماندن کودکتان برنامه های سرگرم کننده مانند نقاشی، کاردستی، بازی های خانوادگی و غیره داشته باشید تا از در خانه ماندن لذت ببرد و تمرکزش را روی جنبه مثبت کرونا بگذارد!
و در نهایت اینکه برای حفظ سلامتی خود و فرزندانمان در کنار مثبت اندیشی، کرونا را جدی گرفته، توصیه های بهداشتی را رعایت کنیم و در خانه بمانیم.

*روانشناس بالینی کودک و نوجوان