دشتستان بزرگ- سیده فاطمه موسوی*: اکثر والدین تمام تلاش خود را برای شاد کردن فرزندانشان میکنند و تنها تفاوتشان در نحوه نگرش آنها نسبت به چگونگی شاد کردن بچه هاست.
بعضی از والدین و بویژه آنان که هردو شاغل هستند با خرید اسباب بازی های زیاد میخواهند نبودن خود در کنار فرزندشان را جبران کنند تا به این شکل او زندگی شادتری داشته باشد.
در بیشتر مواقع هنگامی که از پدر یا مادر میخواهم توجه بیشتری به فرزندش کند در پاسخ می‌گوید:«خیلی بهش توجه میکنم، هر چیزی که تا حالا خواسته براش فراهم کردم، بیشتر از یه شهر بازی اسباب بازی داره و…» این والدین شادی فرزندشان را در برآورده کردن بی چون و چرای خواسته های او می‌بینند و گمان میکنند اسباب بازی میتواند جای خالی آنها را برای فرزندشان پر کند!
اما واقعیت این است که این اسباب بازی ها و دارایی های مالی کودک نیستند که او را خوشحال می کنند بلکه افرادی که در کنارش هستند و نگرش و رفتار آنان نسبت به کودک است که سبک زندگی او را تعیین میکند.
بچه ها هر چقدر سن کمتری داشته باشند بیشتر به همراهی و توجه ویژه والدین نیاز داند؛ اگر شما برای فرزند نوجوانتان روزی نیم ساعت هم وقت ویژه بگذارید، با او هم کلام شوید، فیلم ببینید، بیرون بروید یا بازی مناسب سنش را انجام بدهید برایش کافی است چون در این سن گرایش بیشتری به تنهایی و یا هم سن و سالانش دارد ولی مثلا یک کودک ۳ یا ۴ ساله نیاز دارد در تمام طول شبانه روز به او توجه ویژه داشته باشید البته این به این معنی نیست که کل کار و زندگی را رها کرده و فقط با کودک همراه شوید بلکه به این معناست که شما در طول روز و بین کارتان از فرزندتان غافل نشوید؛ اگر در حال ظرف شستن یا غذا پختن هستید و فرزند شما به آرامی با وسایلش بازی میکند، شما هم با شعر خواندن یا صدا زدن کودک و صحبت کردن با او همراهش شوید، بین کار به او سر بزنید و بازی کردنش را مشاهده، توصیف و تشویق کنید، چند دقیقه ای با او بازی کنید و قبل از ترک بازی به او بگویید که دوباره برای بازی کردن به کنارش خواهید رفت!
نکته مهمی که درمورد خرید اسباب بازی برای کودک وجود دارد این است که بهتر است این باور را که «اگر برای فرزندم فلان اسباب بازی که دوستش داره رو نخرم عقده ای میشه و یا اینکه هر چیزی خودم نداشتم رو باید برای فرزندم فراهم کنم» را تغییر دهید. شاید زیاد این را شنیده یا دیده اید که والدین میگویند: « فرزندم با اسباب بازی دوستاش بازی می‌کنه ولی اگه همونو برای خودش بخرم بعد چند روز ازش خسته میشه.» دلیل این مسئله این است که فرزندتان برای بازی کردن با اسباب بازی های دوستش انتظار میکشد و همیشه در دسترسش نیستند اما اسباب بازی های خودش همیشه کنارش هستند و برای رسیدن به آنها نه تلاشی کرده نه زمانی را انتظار کشیده است!
اگر اطراف فرزندتان را غنی از اسباب بازی کنید و یا بقول بعضی از والدین خانه را برایش شهربازی کنید دیگر هیچ چیز شادش نخواهد کرد چون تا به حال همه چیز را امتحان کرده و چیزی برایش تازگی ندارد.
کودکی که بعضی از خواسته هایش با تأخیر فراهم میشود و برای به دست آوردن آنچه طلب کرده صبر میکند و یا کاری که والدین از او خواسته اند را انجام میدهد علاوه بر اینکه بازداری و صبر کردن را می آموزد، قدر داشته هایش را نیز بیشتر دانسته و مراقبت بیشتری از آنها خواهد کرد بنابراین مسئولیت پذیرتر خواهد شد. این مسئله به ویژه برای والدینی که از فرزندشان بابت خراب کردن و شکستن اسباب بازی هایش شکایت دارند میتواند کاربرد بالایی داشته باشد. از طرفی کودکانی که اسباب بازی کمتری دارند خلاقیت بیشتری خواهند داشت چون برای بدست آوردن وسیله مورد نظرشان به دنبال راه حل های مختلف میگردند و یا وسایل دیگری را جایگزین اسباب بازی نداشته ی خود میکنند و این زمانی به اوج می‌رسد که والدین از فرزندشان بخواهند به این فکر کند که چه چیزهایی را میتواند با کمی تغییر جایگزین اسباب بازی که طلب کرده، بکند، چه چیزهایی را میتواند کنار هم بگذارد تا با آن یک اسباب بازی بسازد و…
بیاد داشته باشیم این اشیاء نیستند که باعث شادی انسان ها میشوند بلکه شادی ما به این بستگی دارد که چطور و در کنار چه کسی از آن شیء استفاده کنیم.
برای اینکه زندگیمان رنگ شادی بگیرد باید کودکان شادی داشته باشیم تا بتوانند این سرزندگی را به نسل های بعد منتقل کنند.
شعار امسال هفته ملی کودک «حال خوش کودکی ، رنگ خوش زندگی» است که والدین با آگاهی بیشتر نسبت به دوران کودکی می‌توانند این شعار را تحقق بخشند.

*کارشناس ارشد روانشناسی بالینی کودک و نوجوان