دشتستان بزرگ- هادی پاپری: این هفته می خواهیم شما را با برخی باورهای حقوقی که به اشتباه بین مردم رایج شده است، آشنا کنیم:

۱- اگر از کسی شکایت کنید و نتوانید آن را اثبات کنید، طرف مقابل اعاده‌ی حیثیت می‌کند و شما محکوم می‌شوید
این باور غلط است، دادگاه محل تظلم خواهی و رسیدگی به شکایات است. حق شما طرح شکایت و وظیفه‌ی دادگاه بررسی آن است. عدم اثبات مسئولیت کیفری برای شما نمی‌آورد. مگر در شرایط خاص که در اینصورت می تواند تحت عنوان کیفری افتراء از شما شکایت کند.

۲- پدر و مادر می‌توانند فرزندان خود را از ارث محروم کنند
خیر، هیچ کس نمی‌تواند وارث خود را از ارث محروم کند. وصیت نامه‌ی متوفی نیز فقط در مورد یک سوم میراث معتبر است. مگر اینکه پدر در زمان حیات کلیهٔ اموال منقول و غیرمنقول خودش را به همسرش یا یکی از فرزندانش یا شخص ثالثی منتقل نموده باشد و پس از فوتش اموالی برای تقسیم باقی نمانده باشد.
تنها فقط وارثی که مورث خود را به قتل برساند از ارث محروم می‌شود.

۳- اگر گواهینامه‌ی رانندگی نداشته باشید و بر اثر تصادف باعث مرگ کسی شوید مرتکب قتل عمد شده اید و مجازات شما قصاص نفس می باشد.

اصلا” و ابدا” این طور نیست. رانندگی بدون گواهینامه تخلفی جداگانه محسوب می گردد. اگر بدون گواهینامه باعث تصادف منجر به فوت شوید علاوه بر پرداخت دیه به حداکثر مجازات حبس مقرر در قانون محکوم می‌شوید. تصادف منجر به مرگ حتی اگر گواهینامه هم داشته باشید علاوه بر پرداخت دیه مجازات حبس تعزیری به تشخیص قاضی رسیدگی کننده پرونده در پی خواهد داشت.

۴- دیه‌ی ماه‌های حرام دوبرابر است
این شایعه هم صحت ندارد. در ماه‌های حرام دیه فقط یک سوم بیشتر از سایر ماه‌هاست و این افزایش دیه که به آن تغلیظ دیه می گویند فقط شامل قتل می شود و شامل جراحات نمی گردد آن هم در صورتیکه صدمه و مرگ هر دو در یکی از ماههای حرام رخ دهد . ماه‌های حرام عبارتند از : ذی القعده، ذی الحجه، محرم و رجب. ماه صفر هم برخلاف باور غلط عموم عده‌ی زیادی از مردم ماه حرام نیست.

۵-حضانت فرزند همیشه با پدر است
خیر. اول اینکه تا هفت سالگی اولویت حضانت فرزند ( چه دختر و چه پسر ) با مادر است. بعد از آن‌هم در صورتی که پدر صلاحیت نگهداری از فرزند نداشته باشد، حضانت آن‌ها به مادر سپرده خواهد شد. ضمن این که صلاح فرزند هم در زمان سپردن حضانت در نظر گرفته می‌شود.

۶- برای اینکه مرتکب قتل عمد اعدام شود باید مبلغی پرداخت شود که گاها” از آن به حق تیر یا طناب تعبیر می کنند
این موضوع هم تصور اشتباهی هست و برای اعدام قاتل نیاز به پرداخت مبلغی نیست مگر اینکه قاتل مرد و مقتول زن بوده باشد که در اینصورت اولیاء دم مقتول برای اجرای قصاص باید نصف دیه کامل را به قاتل پرداخت نمایند از این جهت که دیه زن نصف دیه مرد می باشد . و این مبلغ به قاتل تعلق می گیرد نه دولت.

۷- برای اینکه عقد بیع واقع شود باید حتما” مبلغی بصورت نقدی و فی المجلس پرداخت شود
منشأ این تصور به دو چیز برمی گردد. یک اینکه نکند قرارداد تنظیمی قولنامه تلقی شود و فرق قولنامه و مبایعه نامه را عرف گاها” در پرداخت ثمن می داند و دوم اینکه تصور عموم این است با پرداخت مبلغی معامله قطعی می شود و فروشنده حق فسخ و برهم زدن معامله را نخواهد داشت که البته هر دو تصور اشتباه است چرا که فرق قولنامه و مبایعه نامه از قصد طرفین فهمیده می شود در قولنامه مالک مال تعهد می کند که مال را در تاریخی توافقی در آینده به شخصی بفروشد ولی زمانیکه طرفین قصد خرید و فروش دارند عنوان قرارداد آنها بیع است. در مورد حق فسخ هم توجه عرف به خیار تأخیر ثمن است که باید توجه داشت وقتی طرفین در مورد زمان پرداخت ثمن توافق می کنند دیگر فروشنده حق فسخ را به استناد این خیار نخواهد داشت.

۸- مجازات حبس یا شلاق را می توان خرید

خرید مجازات حبس یا شلاق عنوان مصطلح اشتباهی است که مردم به کار می برند. در واقع در مجازاتهای تعزیری با وجود شرایطی قاضی می تواند مجازاتهای حبس یا شلاق را تبدیل به مجازات جزای نقدی کند. بنابراین تشخیص این موضوع با قاضی است و نیازمند وجود شرایطی می باشد که در قانون ذکر شده است.

۹- برای کیفری شدن چک می پندارند که باید در همان روز تاریخ چک برگشت بخورد
شکایت کیفری فقط نسبت به چکی ممکن است که به روز باشد یعنی تاریخ صدور و تاریخ سررسید چک یک روز باشد. منتهی در این مورد لازم نیست چک همان روز به بانک ارائه شده و در صورت فقدان موجودی گواهی عدم پرداخت به تاریخ همان روز از بانک دریافت گردد . بلکه دارنده ی چک به روز برای وصول وجه چک شش ماه فرصت دارد به بانک مراجعه کند و در صورتی که پس از مراجعه به لحاظ فقدان موجودی منجر به صدور گواهی عدم پرداخت گردد شخصی که گواهی عدم پرداخت به نام او صادر شده شش ماه فرصت برای طرح شکایت دارد.