دشتستان بزرگ- های پاپری: تفاوت نفقه، اجرت المثل و نحله در چیست؟

نفقه، اجرت المثل و نحله از موارد حقوق مالی زوجه می باشد که پرداخت آن برعهده زوج است. البته هر کدام تعاریف و شرایط خود را برای مطالبه دارند که همین امر سبب تفاوت هایی در زمان ارائه دادخواست و همچنین علت آن می شود. براین اساس:

۱) نفقه:
مطابق با تعریف ذکر شده در ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی برطرف کردن نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن می باشد و شرایطی که نفقه را ایجاد می نماید تمکین زوجه از زوج نسبت به وظایف همسری و زندگی در منزل شوهر عنوان شده است. همانطور که در ماده ۱۱۰۸ قانون مدنی آمده "هرگاه زن بدون مانع مشروع از ادای وظایف زوجیت امتناع کند مستحق نفقه نخواهد بود" می توان مشاهده کرد که تاکیدی بر مورد عدم تمکین می باشد اما چنانچه زوجه با دلایلی مشروع که شرایط آن در قانون آمده است از ادای وظایف زناشویی امتناع کند همچنان مستحق دریافت نفقه خواهد بود، با این حال زوجه، هم می تواند در حین زندگی زناشویی، هم در زمان طلاق درخواست دریافت نفقه خود را داشته باشد.

۲) اجرت المثل: 
به نوعی دستمزد زحمات و حق الزحمه کارهایی است که در طول مدت زندگی مشترک توسط زوجه انجام شده که شرعا" برعهده او نبوده است اما عرفا" برای آن کارها اجرت در نظر می گیرند، که این امر می بایست با دستور زوج و بدون قصد تبرع از طرف زوجه صورت گرفته باشد. مطابق ماده ۲۹ قانون حمایت از خانواده دادگاه در زمانی که برای طلاق تصمیم می گیرد باید بابت اجرت المثل ایام زوجیت نیز اقدام نماید، ولی چنانچه زوجه خواهان مطالبه اجرت المثل در حین زندگی زناشویی باشد می بایست با استناد به ماده ۳۳۶ قانون مدنی اقدام و دادخواست جداگانه ای تنظیم و با رعایت تشریفات قانونی و هزینه دادرسی تقدیم نماید.

۳) نحله:
پولی است که دادگاه در زمانی که زوج قصد طلاق زوجه را دارد و زوجه مهریه پاینی را تعیین نموده است مانند آنکه یک سکه یا ۱۴ سکه و یا با توجه به مدت زندگی، مستحق اجرت المثل نشده یا بسیار کم می باشد، تعیین نموده و زوج را به پرداخت آن به همسرش ملزم می نماید،که البته تعیین این مبلغ به عوامل مختلفی چون میزان تحصیلات، شأن و جایگاه خانوادگی، شغل همسر، مدت زندگی زناشویی و … زوجه بستگی دارد.

در نتیجه می توان چنین گفت که دریافت نفقه با درخواست مستقیم زوجه همراه می باشد اما اجرت المثل را در زمان طلاق دادگاه مکلف به بررسی و تعیین آن بوده و نحله هم در صورتی که اجحافی در حق زوجه با توجه به شرایط، صورت گرفته باشد تعیین می شود که آن هم باید با درخواست مستقیم زوجه باشد.