دشتستان بزرگ-هادی پاپری: بر اساس مقررات قانون مدنی و قانون امور حسبی  در مورد اموال مشترک، مشاعی منقول و یا غیرمنقولی که اصلاً به ثبت نرسیده یا عملیات ثبتی در مورد آن خاتمه نیافته و یا اگر عملیات ثبتی به پایان رسیده در میان شرکاء صغیر، غایب یا محجور  وجود دارد، محکمه با طرح دعوی و تقدیم دادخواست وارد رسیدگی شده و در نهایت به:

افراز (که در اموال مثلی مصداق دارد)
تعدیل (که به ارزش مالی هر سهم توجه دارد)
رد (که ناچاراً اختصاص یک حصه مستلزم دریافت یا پرداخت مبلغی به حصه دیگر خواهد بود)
فروش (در مواردی که تقسیم میسر نباشد )
حکم مقتضی را صادر می نماید.

در مورد اموال غیرمنقولی که عملیات ثبتی آنها به پایان رسیده است و در میان شرکاء صغیر، محجور یا غایب وجود نداشته باشد  لازم است ابتدا از طریق واحد ثبتی درخواست افراز به عمل آید. چنانچه واحد ثبتی رای بر غیر قابل افراز بودن  ملک صادر نماید و این رای قطعی شود، در اجرای ماده ۴ قانون افراز املاک مشاع و ماده ۹ آیین نامه اجرایی آن قانون، هر یک از شرکاء از دادگاه حق درخواست فروش را دارند. در این صورت دادگاه دستور فروش را ثبت و در جلسه فوق العاده پس از احراز مالکیت و ارجاع موضوع به کارشناس شرایط قانونی دستور فروش ملک را به واحد اجرای احکام  مدنی صادر مینماید  تا اجرای احکام ضمن فروش ملک  وجه حاصله از آن را بین شرکاء تقسیم نماید.
در مورد چنین املاکی درخواست تقسیم اصولاً قابلیت استماع ندارد. درخواست فروش نیز بدون تحصیل رای قطعی واحد ثبتی، مبنی بر عدم قابلیت افراز  قابل استماع نیست.

ارکان و دعوی تقسیم به ترتیب ذیل است:
الف) احراز مالکیت مورث متداعیین: که غالباً با استعلام وضعیت ثبتی املاک از اداره ثبت در مورد املاکی که دارای سابقه ثبتی می باشند و یا با مدرک عادی به انضمام شهادت شهود و گاهی هم با احراز تصرف به عنوان دلیل مالکیت، مشخص میگردد ( ماده ۳۵ قانون مدنی)
ب) احراز انتقال مالکیت و تملک وراثت یا متداعییین به قائم مقامی:
که یکی از اسباب تملک، ارث است.(ماده ۱۴۰ قانون مدنی) احراز مالکیت قهری و اثبات وراثت، منحصراً از طریق گواهی انحصار وراثت امکان پذیر است.
ج) تقسیم نشدن ترکه به تراضی مشروط بر اینکه شامل قانون خاص دیگری قرار نگرفته باشد و قابل تقسیم بودن موضوع خواسته