دشتستان بزرگ- بهرام قاسمی*: اگر شما هم مانند خیلی‌ها با فرمول‌ سود تسهیلات بانکی، کارمزد وام قرض‌الحسنه خود را حساب کرده باشید، مطمئنا به عدد اشتباهی رسیده‌اید. پس از همان اول به صداقت بانک عامل‌تان در اعلام نرخ کارمزد شک نکنید! اول این مطلب را بخوانید و بار دیگر محاسبه را براساس فرمول مخصوص وام قرض‌الحسنه با دقت انجام دهید.

وام‌های قرض‌الحسنه (بدون سود و بهره) سازوکار متفاوتی نسبت به سایر وام های اعطایی(۱۸ درصد) دارند و با کارمزدهای صفر تا ۴ درصد به متقاضیان داده می‌شوند. شیوه حساب کردن آن هم با فرمول محاسبه سود وام بانکی تفاوت دارد و برای همین هم بسیاری از مشتریان تصور می‌کنند سود کارمزد ۴درصد بانکی بیشتر از مقدار واقعی محاسبه می‌شود.

محاسبه کارمزد تسهیلات قرض الحسنه با روش محاسبه سود وام‌های عادی بانکی فرق می‌کند. پس این دو را باهم اشتباه نگیرید! برای به دست آوردن نرخ کارمزد تسهیلات قرض‌الحسنه باید اطلاعاتی نظیر مبلغ وام، دوره بازپرداخت، تعداد اقساط و نرخ کارمزد را داشته باشیم تا محاسبات‌‌‌مان به نتیجه برسد.

کارمزد وام‌های بانکی براساس مبالغی که صرف تنظیم و نگهداری حساب‌ها، خدمت‌رسانی به مشتریان و حفظ زیرساخت‌های فنی و نرم‌افزاری هزینه می‌شود، تعیین شده است. برای تسهیلات قرض الحسنه که به آن‌ها سودی تعلق نمی‌گیرد، تنها کارمزد صفر تا ۴ درصدی درنظر می‌گیرند. این کارمزد برای جبران هزینه‌های عملیاتی بانک و موسسات مالی قرض‌الحسنه از مشتریان گرفته می‌شود.

فرمول محاسبه کارمزد تسهیلات قرض الحسنه

برای اینکه مبلغ هر قسط از تسهیلات قرض الحسنه خود را بر اساس کارمزد تعلق گرفته به آن، حساب کنید، باید این نکته را درنظر بگیرید که سال‌های دوره بازپرداخت قرض الحسنه ۱۱ ماه حساب می‌شود. چرا که در هر دوره یک‌ساله، نخستین ماه برای پرداخت کارمزد وام آن سال درنظر گرفته شده است.

حالا با یک مثال این موضوع را روشن کنیم؛

فرض کنید یک وام قرض‌الحسنه از بانک دریافت کرده‌اید که دوره بازپرداخت ۳۶ ماهه (۳ ساله) دارد. یعنی ۳۳ قسط در پیش رو دارید تا مبلغ تسهیلات را با بانک عامل‌تان به‌طور کامل تسویه کنید. برای اینکه مبلغ هر قسط را به دست آورید باید مبلغ وام قرض‌الحسنه‌ای کنید که دریافت‌ کردید را بر ۳۳ تقسیم کنید. کارمزد این وام در ۳ قسط از شما گرفته می‌شود. ( به ازای هر سال، ۱۱ ماه قسط و ۱ ماه کارمزد)

• قسط اول کارمزد مربوط به سال اول
• قسط سیزدهم کارمزد مربوط به سال دوم
• قسط بیست و پنج کارمزد مربوط به سال سوم

یعنی بعد از قسط اول، ۱۱ قسط دیگر باید بگذرد تا نوبت به قسطی برسد که از شما نرخ کارمزد تسهیلات قرض‌الحسنه گرفته می‌شود.

حال که مشخص شد که ما به ازای هر سال ۱ کارمزد و ۱۱ قسط پرداخت می کنیم. پس برای بدست آوردن تعداد اقساط، به ازای هر سال، یک ماه از تعداد کلی اقساط کم می کنیم. بدین صورت که برای یک وام ۳۶ ماه(۳ ساله): ۳ کارمزد و (۳۳=۳-۳۶) قسط پرداخت می کنیم.

به هر حال برای روشن شدن مطلب و محاسبه  مبلغ اقساط و کارمزد قرض الحسنه اعطایی به ذکر یک مثال می پردازیم.

این مبلغ به عنوان سیزدهمین قسط جهت وصول تعیین می گردد.

مبلغ هر قسط هم که قبلا محاسبه کرده ایم و تغییری نمی کند.

(۲۲  ماه قسط داده ایم و ۲ کارمزد که مجموعا می شود ۲۴ ماه)

(۳۳  ماه قسط داده ایم و ۳ کارمزد که مجموعا می شود ۳۶ ماه)

خلاصه محاسبات فوق در جدول زیر مشخص است

حال اشتباه اکثر مشتریان را بررسی می کنیم:

طبق جدول بالا کل مبلغی که ما باید وام قرض الحسنه خود پرداخت می کنیم مبلغ زیر است:

نکته: در مبلغ ۲ میلیون تومان محاسبات انجام پذیرفته است که اختلاف ناچیز است، ولی هم اکنون که وام های با مبالغ ۲۰۰ میلیوت تومان پرداخت می شود اختلاف محاسبات در صورتی که اشتباه انجام شود، قابل توجه خواهد بود.

*بانکدار بانک مهر ایران