دشتستان بزرگ : کودکان به دلیل اینکه در شرایط سنی حساسی به سر می برند و همچنین در این دوران، روابط اجتماعی آنان برای اولین بار با دیگر افراد شکل می گیرد به توجه بیشتری از سوی افراد بزرگسال به ویژه پدر و مادر خود نیاز دارد. به طوری که اگر کودک این را در درون خود حس کند که مورد بی توجهی قرار گرفته است قطعا صدمه خواهد دید.

محبت و توجه به کودکان

برای اینکه بتوان بهتر کودک و خردسال خود را پرورش داد و او را بزرگ کرد، باید به او عشق و محبت ورزید. کودکان به عشق و محبت نیاز دارند و اگر کودک را از این دو نعمت محروم کنیم، با کمبود نیاز‌های عاطفی شدیدی مواجه می شود.

در این دوران کودک بدون اینکه خودش بخواهد، فطرتا به دنبال محبت است. ممکن است در خیابان، پارک، جمع‌های خانوادگی، با کودکی مواجه شوید. اگر به او لبخند بزنید و یا برای او دست تکان دهید و یا شکلاتی به او بدهید، قطعا با واکنش مثبت آن کودک مواجه خواهید شد. دلیل این واکنش، شکل گیری حس محبت درکودک با توجه به کنش مثبتی که شما انجام داده اید شده است.

اما اگر کودک توجه نبیند و هیچ کنش مثبتی از سوی افراد در او شکل نگیرد، دچار کمبود عاطفی می شود. در اغلب موارد، مسبب این کمبود محبت والدین هستند. بسیاری از والدین در مراقبت و پروش کودک خود کوتاهی می کنند، چون گمان می کنند کودک، هیچ درکی از عشق و محبت ندارند و زمانی که بزرگ‌تر شدند حس محبت و توجه را در او ایجاد می کنند.

بی توجهی به کودک، عشق نورزیدن، حمایت نکردن و علاقه نشان ندادن به کودک، همگی روی هم رفته باعث ایجاد کمبود عاطفه در کودک می شود. ترک کردن کودک، برخورد بد با کودک و یا نادیده گرفتن کودک زمینه را برای بی توجهی نسبت به کودک فراهم می کند.

نشانه‌های کمبود عاطفه در کودکان در مدت زمان کم می تواند بروز کند که ما در این قسمت از مقاله سعی داریم تا درباره‌ی نشانه‌های کمبود عاطفه و محبت در کودکان را توضیح دهیم.

کمبود محبت در کودکان

وقتی که به هر دلیلی کودک و یا نوزاد از توجه و مراقبت و حمایت توسط بزرگتر‌ها و به خصوص والدین محروم بماند، کمبود عاطفه و محبت در او شکل می گیرد. کودکی که مورد آزار روحی، بی مهری، نادیده گرفتن قرار می گیرد و هنگامی که والدین به دلایل مختلفی مانند شرایط کاری، موقعیت اجتماعی و یا طلاق گرفتن، نمی توانند در کنار کودک باشند و از او مراقبت کنند، هیچ گونه مهر و محبتی نثار کودک نمی شود.

هنگامی که کودک در این شرایط بی مهری و بی توجهی قرار می گیرد، احساس می کند که کسی او را دوست ندارد و همه او را تنها گذاشته و طرد شده است. ایجاد چنین حسی، تأثیر بسیار منفی و مخربی را بر روح و روان کودک می گذارد. اینکه کودک کم سن و سال است و هیچ تجربه‌ای و درکی از جهان اطراف خود ندارد، گمان می کند که در این دنیا فقط محبت و دوست داشتن جریان دارد و، چون زندگی اش خالی از این محبت و عشق است، احساس ناراحتی و پوچی می کنید.

علائم کمبود نیاز‌های محبت در کودکان

عدم کنترل عاطفی

کودک برای رشد و پرورش، نیازمند عشق و محبت است. اگر کودک، در محیط زندگی خود مورد توجه قرار بگیرد، می تواند در روابط خود با همسالان به خوبی ارتباط برقرار کند. اما اگر کودک به اندازه کافی از حس توجه و حمایت بهره‌مند نشود، در هنگام ارتباط برقرار کردن نمی داند که چگونه باید رفتار کند و هیچ کنترلی در نحوه‌ی ارتباط خود با دیگران نخواهد داشت. برای کودک تشخیص احساسات و هنجار‌های اجتماعی دشوار می شود و در نتیجه او نمی تواند بفهمد که در نحوه برخورد دیگران با او چگونه باید رفتار کند.

کودکی که در ارتباط با همسالان خود قرار می گیرند نمی تواند واکنش آنان را به صورت مثبت و یا منفی تلقی کند و ممکن است به دلیل اینکه کودک از محبت محروم مانده و حتی نیاز عاطفی در او شکل نگرفته، در برخورد با دیگران خود را به صورت خشم نشان دهد.

بروز چنین مشکلی در پسران بیشتر از دختران بوده و اگر این روند کمبود عاطفه در آن‌ها ادامه پیدا کند منجر به بروز مشکلات بیشتر و خطر ناک تری می شود. اگر احساس می‌کنید که فرزند شما هم سعی در سرکوب احساسات خود دارد، باید بر روی بهبود رابطه خود با او تمرکز کنید.

انزوا و درگیری در هنگام برخورد با دیگران

عدم نشان دادن علاقه و ارتباط با همسالان و اطرافیان خود، از دیگر نشانه‌های کمبود محبت در کودکان است. ممکن است کودک در هنگام برخورد با دیگران هیچ واکنشی نشان ندهد و یا احساس خجالت کند و همچنین ممکن است، زمانی که فردی دیگر به او لبخند زده و یا به او عشق بورزد، کودک شروع به گریه کردن کند. اگر کودک هیچ واکنشی نشان ندهد یعنی اینکه مشکلی وجود دارد.

چنین کودکانی به دلیل اینکه محبت ندیده اند و مهارت اجتماعی ضعیفی دارند، در برخورد با دیگران ممکن است دچار درگیری و انزوا شوند.

نافرمانی و عدم اطاعت

کودکان دچار کمبود محبت، گاهی نافرمانی کرده و حرکات و رفتار‌های زشت و غیرقابل قبولی را در پیش می‌گیرند. ممکن است دست به رفتار‌های غلطی از جمله، خشم، رفتار‌های تکانشی مانند بیش فعالی، تغییرات ناگهانی خلق و خو، ترس‌های کنترل نشده، پرخاشگری شود ممکن است کودک با انجام دادن رفتار‌های غلط در پی جلب توجه مادر خود باشد. به همین دلیل است که برخی کودکان از والدین خود نافرمانی می کنند تا بتوانند از این طریق حس توجه را در خود ایجاد کنند.

احساس نا امنی کردن

ممکن است کودکان در هنگام برخورد با دیگران، احساس ناامنی کنند، احساس نا امنی کردن در کودکان به گونه ایست که ممکن است در اثر برخورد با دیگران از خود دفاع کنند و یا سعی کنند از افراد فاصله بگیرند.

وسایل الکترونیکی

یکی دیگر از مشکلات کمبود عاطفه در کودکان، اعتیاد به بازی‌های کامپیوتری و یا تبلت و تلفن همراه میباشد. این کودکان به دلیل اینکه مورد بی مهری والدین قرار گرفته اند، به این وسایل الکترونیکی روی می‌آورند. همچنین والدین برای اینکه کودکان را به حال خود رها کنند و یا آن‌ها را سرگرم کنند، با ابزار‌های الکترونیکی فرزند خود را تنها می گذارند.

خشونت و پرخاشگری

برخی از کوکانی که مشکل بی توجهی و کمبود عشق و محبت دارند، به رفتار خشونت آمیزی روی می‌اورند هنگامی که کودک عصبانی شده و پرخاشگری می کند، باعث جلب توجه والدین خود شده و به این باور میرسد که والدین با اقدام به توجه کردن به وی او را دوست دارند.

بی ثباتی در کودکان

یکی دیگر از رفتار‌هایی که در کودکانی که کمبود عشق دارند، بروز می‌کند، تزلزل و بی ثباتی است. کودکی که دچار خلاء عاطفی شده و احساس تنهایی می کند، در برقراری روابط با دیگران احساس ترس میکند و همچنین نمی تواند به دیگران اعتماد کند.

ترسیدن از تنهایی

کودکانی که با بی توجهی والدین مواجه می  شوند، در بزرگسالی با نداشتن حس اعتماد به نفس رو به رو شده و همچنین باعث می شود تا نتواند با مشکلات زندگی رو به شود.

عدم پیشرفت تحصیلی

از بارز‌ترین نشانه‌های کمبود محبت در کودکان، افت تحصیلی و عدم پیشرفت می باشد. در این زمان کودک علاقه‌ای به درس خواندن ندارد و به دلیل اینکه در محیط مدرسه توانایی رو به رو شدن با همسالان و چگونه ارتباط با آنان را نمی داند باعث می شود تا هیچ علاقه‌ای حتی به مدرسه رفتن نداشته باشد. این موضوع باعث شده تا کودک هیچ انگیزه‌ای به درس خواندن نداشته باشد.

احساس حقارت

بد بین شدن و احساس حقارت کودک یکی دیگر از نشانه‌های بی مهری می باشد. چرا که کودکان اگر در این سن، با مهر و محبت والدین پرورش یابند حس خوشبختی و شادمانی به آن‌ها دست می دهد، اما اگر مهر و محبتی از سوی والدین دریافت نکند احساس شادی و خوشبختی به او دست نخواهد داد.

کمبود محبت و عاطفه در کودکان چه نتیجه‌ای خواهد داشت؟

دچار خلاء عاطفی شده است، معمولاً نشانه‌های زیر را دارد: کودکی که در ابراز احساسات خود دچار به سختی احساسات خود را بیان می کند، دقت پایینی دارد، معمولاً مضطرب است، رفتار‌های مخرب و تکانشی از خود نشان می‌دهد و هیچ کنترلی بر آن‌ها ندارد، خلق و خوی کودک ناگهان عوض می شود و اغلب به صورت تهاجمی و پرخاشگرانه احساسات خودرا بروز می‌دهد از حیث رشد توانایی‌های زبانی و اجتماعی بسیار عقب است.

اگر خلاء عاطفی کودک در همان کودکی پُر نشود و اگر کودک با این کمبود بزرگ شود، قطعاً در بزرگسالی شاهد عوارضی وخیم و غیرقابل جبران خواهیم بود. چنین کودکانی هنگامی که بزرگ می شوند برخلاف دوران کودکی خود، راحت‌تر به دیگران اعتماد می کنند و انسان‌هایی وابسته و احساسی می شوند که تسلط کافی بر افکار و منطق خود نخواهند داشت.

همچنین، کمبود عاطفی کودک بر روند رشد شخصیت او اثرات بسیار مخربی می‌گذارد. به طوری که کودک به بلوغ احساسی و منطقی نمی‌رسد.

ما نتیجه م یگریم که اگر در کودکی فرزندان خود را به درستی پرورش ندهیم و حس توجه و محبت را در کودک ایجاد نکنیم، در بزرگسالی باعث م یشود تا کوک نتواند برای زندگی خود و آینده اش به درستی تصمیم بگیرد.

منبع: بیتوته