به گزارش دشتستان بزرگ به نقل  از تسنیم،خلیل ساعی با حضور در دفتر خبرگزاری تسنیم آذربایجان شرقی در گفت‌وگو با خبرنگاران تسنیم در تبریز، با اشاره به اینکه اکنون فصل تبخیر و کاهش سطح آب دریاچه ارومیه به پایان رسیده و در حال تثبیت سطح آب است، اظهار داشت: یکی از تهدیدات دریاچه، تبخیر آب آن بود که به‌طور متوسط سالیانه بیش از یک میلیارد مترمکعب تبخیر داشتیم ولی برای احیا، حداقل کردن تبخیر باید در اولویت قرار گیرد.

وی با یادآوری اینکه سال گذشته ارتفاع آب دریاچه ۱۲۷۰٫۳۶ از سطح آب‌های آزاد بود، افزود: امسال اولاً با بارش‌ها و عنایات الهی و ثانیاً با تمهیدات ستاد احیای دریاچه ارومیه، سطح آب دریاچه ۱۲۷۱٫۴۱ از سطح آب‌های آزاد است که در مقایسه با همین زمان در سال گذشته، ۱٫۰۵ متر بالاتر است.

مدیر دفتر منطقه‌ای ستاد احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان شرقی وسعت امروز دریاچه را ۲۹۰۳ کیلومترمربع عنوان کرد و گفت: سال گذشته در همین مواقع، وسعت دریاچه ۱۸۳۱ کیلومتر مربع بود که تقریباً امسال دو برابر سال گذشته است.

وی با ابراز اینکه حجم آب دریاچه اکنون ۳ میلیارد و ۷۵۰ میلیون مترمکعب است، خاطرنشان کرد: سال گذشته در همین ایام، دریاچه ۱ میلیارد و ۲۱۰ میلیون مترمکعب آب داشت که حجم آب ۲ میلیارد و ۵۴۰ میلیون مترمکعب افزایش یافته است.

فقط بارش‌ها باعث افزایش سطح آب دریاچه نشده است

خلیل ساعی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه "منطق دولت از اینکه احیای دریاچه را از افتخارات خود می‌داند، چیست؟" گفت: برخی معتقدند فقط بارش‌ها باعث افزایش سطح آب دریاچه شده است. امسال ۴۸۸ میلی‌متر متوسط بارندگی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه بود و باعث افزایش بیش از یک‌متری ارتفاع سطح آب دریاچه شده است اما در ترسال سال آبی ۸۶ــ۸۵ بیش از ۴۱۴ میلی‌متر بارش داشتیم اما تراز دریاچه ۱۵ سانتی‌متر کاهش داشت.

وی ادامه داد: در سال آبی ۸۹ــ۸۸ بیش از ۴۰۹ میلی‌متر بارش ثبت شده ولی تراز دریاچه ۱۲ سانتی‌متر کاهش داشت، همچنین اما بارش ۴۸۸میلی‌متری سال آبی ۹۸ــ۹۷ بیش از ۱۰۵ سانتی‌متر افزایش ارتفاع سطح آب را شاهد بودیم. اختلاف چندانی در میزان بارش نداریم ولی افزایش و کاهش تراز آبی دریاچه نشان از اقدامات اثربخش در این حوضه آبی برای احیای دریاچه ارومیه است.

لایروبی ۱۴۲کیلومتر بستر رودخانه‌ها برای رسیدن بارش‌ها به پیکره دریاچه ارومیه

مدیر دفتر منطقه‌ای ستاد احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان شرقی با اعلام اینکه این ستاد، سالهاست نسبت به لایروبی رودخانه‌های منتهی به دریاچه اقدام کرده و تاکنون ۱۴۲ کیلومتر لایروبی در آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی صورت گرفته است، تأکید کرد: یکی از دلایلی که باعث شد تا بارش‌های بیش از ۴۰۰میلی‌متری در افزایش تراز آبی دریاچه مؤثر نباشد، عدم لایروبی رودخانه‌هاست چراکه آب باران به‌دلیل نبود لایروبی به پیکره دریاچه نمی‌رسید و حتی شاهد کاهش سطح آب بودیم.

وی با بیان اینکه حق‌آبه دریاچه ارومیه امسال از سدها دریافت شد که ۲ میلیارد و ۲۴۰ میلیون مترمکعب بود که اغلب از حوضه آبی آذربایجان غربی بوده است، گفت: از سد علویان و سد قلعه‌چای در آذربایجان شرقی هم بیش از ۹۳ میلیون مترمکعب آب به پیکره دریاچه رهاسازی شد.

روند سریع نزولی دریاچه ادامه می‌یافت، دریاچه تا سال ۹۵ کاملاً خشک می‌شد

خلیل ساعی با تأکید بر اینکه اگر فعالیت‌های ستاد احیای دریاچه نبود، با این روند دریاچه تا سال ۹۵ خشک شده بود، اضافه کرد: تا سال ۹۵ تلاش کردیم تا تثبیت شود ولی روند صعودی آغاز شد و در ۹۸ کنار اقدامات ستاد احیا، عنایات الهی و بارش مناسب هم کمک کرد که به تراز مناسب برسیم.

وی با اظهار اینکه دولت نتوانست تمام اعتبارات ستاد احیا را تأمین و تخصیص دهد، ابراز داشت: تاکنون ۴۲ درصد تخصیص یافته است که اگر ۱۰۰ درصد تخصیص می‌یافت، لایروبی و در نتیجه انتقال آب به پیکره دریاچه افزایش می‌یافت، ضمن اینکه آموزش و تغییر الگوی کشت که نیازمند اعتبار نبود، با جدیت پیگیری می‌شود.

ورود این حجم از آب شیرین، اکوسیستم آب شور دریاچه را تغییر می‌دهد؟

مدیر دفتر منطقه‌ای ستاد احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان شرقی، در پاسخ به این سؤال که ورود این حجم از آب شیرین ممکن است اکوسیستم آب شور دریاچه را تحت تأثیر قرار داده و اکوسیستم دریاچه را تغییر دهد، گفت: مطالعات علمی مرکز فضایی ایران نشان می‌دهد به‌دلیل ورود آب شیرین به دریاچه و انحلال نمک در آب، کف دریاچه عمق می‌یابد چراکه دریاچه به حد کافی نمک دارد و اکوسیستم آن تغییر نمی‌یابد.

وی ادامه داد: ۱۰ الی ۱۳ میلیون تن نمک در بستر دریاچه ارومیه داریم که هرچقدر نمک محلول در آب کمتر شود و به ۲۵۰ میلی‌گرم در لیتر برسد، قابلیت پرورش آرتمیا در دریاچه افزایش می‌یابد.

۹۰درصد تولید آرتمیا در کرمان است که باید سهم دریاچه ارومیه افزایش یابد

خلیل ساعی پرورش آرتمیا در دریاچه را موضوع مهمی برای منطقه دانست و گفت: اکنون ۹۰ درصد آرتمیای کشور در کرمان تولید می‌شود در حالی که دریاچه ارومیه می‌تواند محل مناسبی برای تولید و پرورش آن باشد که بندر رحمانلو و استخرهای حاشیه دریاچه، در صورت کاهش نمک محلول در آب تا ۲۰ میلی‌گرم در لیتر، بهترین مکان برای این منظور است.

وی با تأکید بر اینکه برای تغییر الگوی کشت در حوضه آبریز دریاچه ارومیه، باید معیشت و اشتغال جایگزین کشاورزی تعریف شود، خاطرنشان کرد: ستاد مرکزی احیای دریاچه ارومیه ۴ محصول «انگور، گل محمدی، بوم‌گردی و گیاهان دارویی» را به‌عنوان اشتغال و کشت جایگزین تعریف کرده، و زنجیره ارزش تعریف می‌کند که صفر تا صد تولید و بازار در این حوزه را راه‌اندازی کند.

مدیر دفتر منطقه‌ای ستاد احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان شرقی، با یادآوری اینکه بعضی از گیاهان دارویی نیاز به آب ندارند و دیم هستند، ادامه داد: تمرکز و اولویت ستاد احیا، اکنون بر تولید، فرآوری و بازاریابی گیاهان دارویی است چراکه معتقدیم بهترین گزینه برای کشت جایگزین و ظرفیت عظیم اقتصاد مقاومتی است.

به‌دلیل عدم تخصیص اعتبارات ستاد احیا، دریاچه تا سال ۱۴۰۶ کاملاً احیا می‌شود

وی گیاهان دارویی را صنعت نوظهور ایران دانست و گفت: منطقه حوضه آبریز دریاچه ارومیه قطب مستعد تولید ۷ گیاه دارویی «زعفران، شیرین‌بیان، گل محمدی، زیره، آویشن، موسیر، سالیکورنیا و تخم شربت» است که تاکنون ۶۳ مزرعه نمونه در این منطقه تعیین شده تا به‌صورت پایلوت کشت این گیاهان دارویی تجربه و آسیب‌شناسی شود.

خلیل ساعی وضعیت کنونی دریاچه را «خوب» عنوان کرد و ابراز داشت: خوب بودن حال کنونی دریاچه ما را فریب نمی‌دهد. ما تا سال ۱۴۰۲ قول احیا داده بودیم که به‌دلیل عدم تخصیص اعتبارات ستاد احیای دریاچه، تا سال ۱۴۰۶ باید تراز آبی دریاچه ارومیه را به ۱۲۷۴٫۱ برسانیم.

نتایج بررسی علمی انتقال آب خزر و وان به دریاچه ارومیه چه شد؟

وی افزود: برای رسیدن به این تراز ۲٫۸ متر باید سطح آب دریاچه بالاتر برود که برای این موضوع ۱۰ میلیارد مترمکعب آب نیاز دارد. در مجموع برای اینکه احیای کامل صورت گیرد و کشور از طوفان نمکی و ریزگردهای نمکی مصونیت یابد، باید ۱۴٫۵ میلیارد مترمکعب آب در دریاچه وجود داشته باشد.

مدیر دفتر منطقه‌ای ستاد احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان شرقی در مورد مطالب مطرح‌شده در مورد انتقال آب خزر یا وان به دریاچه ارومیه نیز پاسخ داد و گفت: مطالعه سنخیت آب وان به دریاچه در دانشگاه ارومیه در حال انجام است که این انتقال هم نیازمند پروتکل بین‌دولتی است و امر بعیدی بوده و ضرورتی هم احساس نمی‌شود، ولی بر اساس مطالعه سنخیت آب خزر به دریاچه ارومیه نشان داد که اگر دریاچه عمر ۵۰۰ساله می‌داشت، با انتقال آب خزر به ۵۰ سال کاهش می‌یابد.